Menu Sluiten

Zo herken én voorkom je een burn-out

Zo herken en voorkom je een burn-out

Het niet (h)erkennen van overmatige stress is het grootste gevaar voor de ontwikkeling een burn-out.

Een burn-out wordt gezien als een uitputtingsreactie van lichaam en geest ten gevolge van chronische stress. Het is een mythe dat je een burn-out alleen maar zou kunnen krijgen door werkstress. Uiteraard kan langdurige hoge werkdruk ervoor zorgen dat je overbelast raakt, maar dit kan ook gebeuren ten gevolge van slepende of ingrijpende privéomstandigheden of een combinatie van dit alles.

De meest voorkomende klachten van een burn-out zijn vermoeidheid, het gevoel hebben nergens meer toe in staat te zijn, aandachts-, concentratie- en geheugenproblemen, emotionele instabiliteit, prikkelbaarheid en overmatig piekeren.

Iedereen kan ten prooi kan vallen aan een burn-out, een burn-out is niet het ‘voorrecht’ van één persoonlijkheidstype. Wel zie ik vaak een aantal karaktereigenschappen terugkomen. Opvallend is dat burn-outs vaak voorkomen bij mensen die zichzelf zouden omschrijven als doorzetters. Door blijven gaan ondanks lichamelijke en psychische klachten is het hoofdingrediënt voor de ontwikkeling van een burn-out. Tevens omschrijven veel cliënten zich als perfectionistisch, loyaal en als iemand met een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Daarnaast zijn gedragspatronen als het uit de weg gaan van conflicten en moeite hebben met het aangeven van grenzen, ‘nee-zeggen’ en om hulp vragen vaak aanwezig bij personen met burn-out gerelateerde klachten.

 Een burn-out is te herkennen aan zowel lichamelijke als psychische klachten. Voel jij je op dit moment ‘anders dan anders’, loopt je emmertje steeds voller en herken jij je in het merendeel van onderstaande stellingen? Dan zou het zomaar kunnen dat je een burn-out hebt of dat deze op de loer ligt!

  • Je voelt je volledig uitgeput
  • Je reageert heftiger op situaties dan je van jezelf gewend bent
  • Je hebt moeite met ontspannen
  • Je merkt dat je snel overstuur raakt
  • Je hebt last van slaapproblemen
  • Je eet meer of juist minder dan normaal
  • Je voelt je neerslachtig
  • Je merkt dat je lichtgeraakt bent
  • Je hebt last van vergeetachtigheid
  • Je kan moeilijk je aandacht ergens bijhouden
  • Je hebt moeite jezelf ergens toe te zetten
  • Je merkt dat je erg onrustig bent
  • Je hebt nergens zin in
  • Je piekert veel
  • Je kan soms om niets in huilen uitbarsten
  • Je kan soms om kleine dingen enorm boos worden
  • Je hebt last van hoofdpijn

Er is een grote spreiding in de duur van een burn-out. Deze varieert van drie maanden tot meer dan een jaar. Dit is afhankelijk van persoonlijkheidskenmerken, privé omstandigheden en arbeidsomstandigheden daar deze vaak bepalend zijn of er (tijdig) op de klachten wordt gereageerd en of dit op een adequate wijze gebeurt.

Om een burn-out te voorkomen is het niet zo dat je nooit meer stress mag hebben, dit is immers onmogelijk! Ons leven bestaat uit ups en downs en dit zal met momenten ook stress in de hand werken. Zaak is te voorkomen dat de stress chronisch wordt, ervoor te zorgen dat er genoeg ‘gezond gedrag’ tegenover staat. Investeren in jezelf op het gebied van zelfkennis (bv. zelfbeeld en mate van assertiviteit), sport, ontspanning, voeding en sociale contacten/steun zorgt ervoor dat je effectief stress kunt neutraliseren.

Mensen met een burn-out hebben de neiging niet goed op zichzelf te letten en daarmee lichamelijke en psychische signalen te negeren of niet tijdig te (h)erkennen. Ze lopen vaak te lang door met geestelijke en lichamelijke spanningsklachten. Dit wil je dus voorkomen!

Dit bewerkstellig je door te analyseren hoe je als persoon in elkaar zit. Dit kan je zelf doen of met een professional. Waar zitten je krachten en waar je valkuilen? Waar word je gelukkig van? Hoe leiden jouw gedachtes tot bepaalde gevoelens en welke invloed heeft dit op je gedrag? Hoe ziet jouw week er eigenlijk uit? Door hier inzicht in te krijgen leer je jezelf kennen. Waar sprake is van negatieve gedachte- of gedragspatronen leer ik je ze te doorbreken en te vervangen met positieve en rationele patronen. Kortom, leer jezelf een mate van zelfreflectie aan. Hoe beter jij jezelf kent, hoe meer invloed je uit kan oefenen op je geluksgevoel en daarmee een gezond en gelukkig leven kan leiden!

In interviewvorm verschenen op www.annicvw.com

Recente artikels van Kelly Weekers (Meer lezen)
Deel dit artikel