Categorieën
Psychologie

Waarom kinderen met gedragsproblemen normaal zijn

Gedragsproblemen; of het nu je ik-ben-twee-dus-ik-zeg-nee peuter is, je eigenwijze prinsessendochter die in niets anders dan haar Elsa-outfit naar school te bewegen is, of je puberzoon die net iets te adrem is dan je lief is.. Ieder kind is weleens lastig. En vaak hoort dat bij de ‘ontwikkelingsfase’ (het is een fase, het is een fase, het is een fase (herhaal 50x)). Het gedrag is naast ‘een fase’ bovenal functioneel. Het is een uiting van hun een zoektocht naar wat wel en niet van ze verwacht wordt. Zie het als een vraag: Mag ik dit? Kan ik dit? Zie je mij? Hoor je mij?

Zolang bovengenoemde peuter, kleuter en puber niet bevestigd worden in hun zoektocht naar grenzen, liefde, vertrouwen of (sociale) nabijheid, zullen ze verder speuren. Zij proberen van alles om alsnog gezien en gehoord te worden. Ze gaan op avontuur, net als Piet en Henk.

Kinderen met gedragsproblemen

Klasgenoten Piet en Henk. Met zijn twee. ‘Gedragsproblemen’ staat nog net niet als hun tweede naam op de klassenlijst geschreven. Altijd op oorlogstour en zonder twijfel de vervelendste kinderen van de klas. Zij gedragen zich niet zoals dat van ze verwacht wordt. Piet en Henk worden doorgaans in één zin genoemd met ADHD, ODD of CD. Want: er moet toch haast iets ‘mis’ zijn met Piet en Henk. Anders zouden ze zich nooit zo gedragen. 

Lastig gedrag

Allereerst: er is niets mis met een kind dat ‘lastig gedrag’ vertoont; op een vervelende manier aandacht vraagt of waarover op een negatieve manier wordt gesproken. Kinderen zoals Piet en Henk vragen ons om wat meer ondersteuning en richting om aan (hoge) verwachtingen te voldoen. Wat daar de oorzaak ook van mag zijn.

Gedrag is er om een reden. Omdat kinderen zich even niet anders weten te presenteren. Omdat ze op deze manier wel de aandacht krijgen die ze wellicht ergens anders missen. Omdat ze net als ieder ander ergens bij willen horen. Of omdat ze simpelweg niet weten hoe dit gedrag zelf om te buigen. En dat misschien ook niet eens willen. Want hoe moeilijk is het, om een patroon te doorbreken waarmee je status vond? Waarmee je aandacht kreeg.. En in de schijnwerpers stond. Ander gedrag, een nieuwe route, garandeert dat niet. Het voelt dus niet alsof er een andere weg ís. En dat is juist waar kinderen zo naar op zoek zijn. Wij zijn daarin het voorbeeld.  

Wat jij kan doen

Dus voordat we spreken over ‘gedragsproblemen’, draai het dan eens om. Jij, ik.. ieder mens en ieder kind, is op zoek naar grenzen, liefde en (sociale) nabijheid. Waar zoekt Piet naar? En hoe kunnen we Henk het beste ondersteunen?

Mogelijk lukt het dan om het lastige gedrag van Piet en Henk te zien als een manier van omgaan met stress en onduidelijkheid. En bovenal als vraag naar grenzen en liefde. Gedrag is geen vaststaand gegeven. Het is beïnvloedbaar. Laat onophoudelijk zien dat je gelooft in een andere route, een nieuwe weg. Beloon het gewenste gedrag – en geef ze die dikke knuffel op z’n tijd; ook al is dat gênant, irritant en voor schut

Lisa Dillen is werkzaam bij Ypse.

Recente artikels van Lisa Dillen (Meer lezen)
Deel dit artikel