Kinderen van ouders met psychische problemen of kinderen van ouders met een verslaving (KOPP/KOV) denken geregeld dat dit aan hen ligt. Maar ook als er geen diagnose of behandeling is. Ook als er sprake is van een thuissituatie waar (tijdelijk) stress en spanning heerst. Van ouders verneem ik vaak: “Ik zit niet lekker in mijn vel, maar daar heeft mijn kind geen last van. Nee. Die merkt niets.”
Mama zit niet lekker in haar vel. Ik denk vaak dat het allemaal mijn schuld is, A – 9 jaar.
Voelsprieten
En hier hebben we meteen de kern te pakken. Want deze ouder(s) zijn absoluut goede ouders. Het is niet dat ze hun kind niet kennen, geen aandacht geven, of niet zien. Het zit ‘m in de voelsprieten, het aangepaste gedrag en de loyaliteit van het kind zelf. Vanuit liefde – het mooiste wat er is. Hoe dubbel is het dat juist dit ervoor zorgt dat we daarom te veel kinderen en jongeren niet zien in de preventieve gezondheidszorg?
Je kiest niet voor een diagnose
Ziek zijn, niet lekker in je vel zitten, stress en spanning ervaren: het is niemands schuld. Je kiest niet voor een diagnose, voor stress of spanning of om je kind in een kwetsbare positie te brengen. De kans is zeer minimaal dat een kind zich (naar ouders) zal uiten over de zorgen die ze over hen hebben. Loyaliteit is in deze een heel belangrijke factor waardoor kinderen liever doen alsof alles op rolletjes loopt, ontkennen dat er iets aan de hand is of sterker nog – zich zo aangepast gedragen dat ze niet door hebben dat hun thuissituatie anders is. Kinderen hebben voelsprietjes voor de stemming, stress en spanning van hun ouder(s).
Kindrollen
Herken je dit wellicht zelf van vroeger? Of misschien wel nog steeds? De vibe die er hangt, onuitgesproken woorden, een nare energie.. Je voelt het als er iets niet in de haak is. Dat het handiger is als je direct naar je kamer vertrekt, dat je beter even niet kan vragen wat er op het menu staat, of zelf de boodschappen gaat doen. Er zijn diverse rollen die een kind aan kan nemen in zo’n situatie. Hulpverlener, clown, herrieschopper of juist aanpasser. En daar ligt de zorg. Rollen zijn goed als het om rollenspellen gaan. In de poppenhoek, of bij imitaties van race- voetbal- of YouTubehelden. Liever niet als het gaat om aandacht en zorgen in de ouder-kind relatie.
Praat erover met je kind
Al vanaf baby-leeftijd beschikt ieder mens over deze voelsprieten. Daarmee ontstaat hechting, zijn we in staat om elkaar liefde te geven en zorgzaamheid te uiten. Hoe mooi is dat?! Wanneer je als ouder niet zo lekker in je vel zit, sta dan stil bij diezelfde voelsprieten. Leg uit waarom je misschien wat vermoeider bent, meer slaapt, minder samen speelt. Vertel dat je een druk of vol hebt, en dat je daardoor wat sneller boos wordt. Geef aan dat één ritje in de achtbaan leuk is, maar als je je de hele dag zo voelt, dat het dan heel vervelend en vermoeiend wordt en kan zelfs leiden tot fikse hoofdpijn.
Geef niemand de ‘schuld’
Deze situatie is niemands schuld. Van de ouder(s) niet. Van het kind niet. Naast loyaliteitsproblemen, zal een kind gedrag van een ouder altijd eerst op zichzelf betrekken. Praat daarover. Je voorkomt niet alleen schuldgevoelens, loyaliteitsconflicten en angst, maar ook over-alerte voelsprieten. En daar mag je heel, heel trots op zijn.
- 5 weetjes over autisme - 16 december 2019
- 5 tips voor het boze kind - 10 december 2019
- Een leugentje om bestwil? Dit is waarom kinderen jokken - 5 december 2019