In tegenstelling tot wat veel mensen denken bestaat het werk van een gynaecoloog niet voor het grootste deel uit het begeleiden van zwangerschappen en bevallingen. Hoewel dit wel het meest aansprekende deel van ons werk is, doen we nog veel meer.
Een heel groot deel van ons werk op de polikliniek heeft te maken met klachten rondom de cyclus en menstruatie. Daarbij merk ik dat er best nog wel wat onduidelijkheid bestaat over wat nu eigenlijk een normale menstruatiecyclus is. Vooral stellen met een kinderwens vragen zich of een cyclus die niet precies elke maand even lang is, en dan liefst 28 dagen duurt, wel normaal is.
In Nederland vindt bij meisjes de eerste menstruatie plaats gemiddeld rond een leeftijd van 12 jaar en de laatste menstruatie als markering van de menopauze zo rond de 51 jaar. Dit zijn gemiddelden en uitschieters naar jonger of ouder zijn vaak voorkomend!
Een cyclus duurt van de eerste dag van de menstruatie tot de volgende eerste dag van de menstruatie en heeft inderdaad een gemiddelde lengte van 28 dagen. Echter elke periode tussen de 21 en 42 dagen wordt als een normale cyclusduur beschouwd. Zo’n cyclus kunnen we onderverdelen in de periode van de bloeding tot aan de eisprong en de periode tussen de eisprong en de menstruatie. De variatie in lengte van de cyclus zit ‘m vooral in de eerste helft, dus de duur van de eicelrijping. De periode van eisprong tot menstruatie is vrijwel altijd gelijk, namelijk 14 dagen.
De cyclus heeft dus verschillende fasen:
- rijping van de ei-blaasje met daarin de eicel (folliculaire fase) en het baarmoederslijmvlies;
- eisprong (de ovulatie);
- uitrijpingsfase (luteale fase) van het baarmoederslijmvlies;
- menstruatie.
De menstruatiecyclus wordt gereguleerd door hormonen. De hormonen die voor de eirijping zorgen worden geproduceerd door kernen in de hersenen, oa de hypofyse. De hormonen die de tweede fase ondersteunen en het baarmoederslijmvlies klaarmaken voor een eventuele zwangerschap worden door de eierstokken geproduceerd, de bekendste is het oestrogeen.
Bij haar geboorte heeft een vrouw ongeveer 2 miljoen onrijpe eitjes in de eierstokken. Elke maand rijpt er een aantal eitjes in een eigen eiblaasje, maar uiteindelijk springt er per cyclus meestal maar 1 eitje, we noemen dit de dominante follikel. De eisprong kan plaatsvinden in de rechter of in de linker eierstok. Dit gebeurt afwisselend, maar niet perse om en om. Als de eicel niet bevrucht is, wordt er geen progesteron en oestrogeen meer gemaakt. Het slijmvlies van de baarmoeder laat los: de menstruatie begint.
Veel problemen van de cyclus concentreren zich rond de menstruatie. Veel gehoorde klachten zijn pijn bij de menstruatie of heel veel bloedverlies met soms ook stolsels. Ook bloedingen tussen de menstruaties door zijn een vaak gehoorde klacht. Hierover later meer.
Alle informatie over de normale menstruatiecyclus vind je via deze link.
Werken in een klein perifeer ziekenhuis betekent korte lijnen met de patiënt, huisarts en andere zorgprofessionals. Hieruit ontstaat de visie dat medische zorg, en dus ook de arts, laagdrempelig bereikbaar moet zijn. Met zijn bijdrage aan het gezondheidsplatform GZNDenzo hoopt hij mensen eerlijk te informeren over allerlei, soms moeilijk bespreekbare, onderwerpen uit de gynaecologie.
- Wil jij regie behouden over je bevalling? - 22 januari 2020
- Urineverlies, het laatste taboe? - 17 januari 2020
- De pil is effectieve anticonceptie – maar hoe zit het met de bijwerkingen? - 26 augustus 2019