Categorieën
Medisch

Hevig menstrueel bloedverlies: wanneer is veel te veel?

Menstruaties waar geen einde aan lijkt te komen. Een ultrakorte cyclus. Hevige krampen. Extreem bloedverlies en daardoor voortdurend bang zijn voor doorlekken. Herkenbaar? Ongeveer 1 op de 5 vrouwen tussen de 35 en 55 jaar heeft last van hevig menstrueel bloedverlies.

Hevig menstrueel bloedverlies (HMB) is geen zeldzaam probleem. Alleen al in Nederland zijn er zo’n 500.000 vrouwen die voor een medische behandeling in aanmerking zouden komen. Het gros loopt echter door met klachten. Soms jarenlang. Dat komt doordat de grens tussen wat een normale en wat een abnormale menstruatie is, soms lastig is te trekken. ‘Hevig’ is een subjectief begrip. Daarbij kan HMB nogal sluipenderwijs ontstaan – elke maand worden de klachten een beetje erger – zodat je er min of meer aan gaat wennen.

Karakteristiek voor HMB is dat je tijdens de menstruatie zo veel bloed verliest, dat je meerdere menstruatieproducten tegelijk nodig hebt, vaak om het uur naar de wc moet om te verschonen en ook geregeld ’s nachts je bed uit moet om doorlekvlekken te voorkomen. Andere symptomen van HMB zijn: hevige menstruatiekrampen, vermoeidheid (al dan niet door ijzertekort), een korte cyclus en een langdurige menstruatie, grote bloedklonten en stolsels verliezen, onregelmatige menstruaties, tussentijds bloedverlies (spotting) en allerlei PMS-klachten.

Wanneer is veel bloedverlies té veel?

Gemiddeld verlies je per menstruatie zo’n 5 eetlepels bloed, ofwel iets meer dan een borrelglaasje van 50 ml. Bij iemand met HMB is dat al gauw driekwart longdrinkglas of meer. Officieel houdt men binnen de gynaecologie een drempelwaarde van 120 ml aan. Bij normaal bloedverlies duurt de menstruatiecyclus gemiddeld 21 tot 35 dagen, met daarvan 4 tot 7 dagen bloedverlies. Je hebt voldoende aan één menstruatieproduct tegelijk, dat je elke 4 tot 5 uur verschoont. Bij hevig bloedverlies kan de menstruatiecyclus korter zijn dan 21 dagen en het bloedverlies langer duren dan 7 dagen. Als je dubbele bescherming (bijvoorbeeld zowel tampons als maandverband) nodig hebt tegen het doorlekken en deze producten vaker dan iedere 4 tot 5 uur moet verschonen, dan is veel echt té veel.

Wat kan de oorzaak zijn van hevige menstruaties?

Als tijdens de cyclus een dikke laag baarmoederslijmvlies wordt opgebouwd, dan menstrueer je logischerwijs meer. Vaak wordt HMB veroorzaakt door hormonale veranderingen; als de oestrogeen- en progesteronproductie in het lichaam niet in balans en er soms geen eisprong is, dan kan dat leiden tot hevige bloedingen waaraan geen einde lijkt te komen. Deze verstoring van de hormoonbalans komt voornamelijk voor in de premenopauze: bij vrouwen die ouder zijn dan 35. Ook jonge meiden kunnen na de menarche (eerste menstruatie) een tijd last hebben van een onregelmatige menstruatie met veel bloedverlies.

Waarom medisch onderzoek belangrijk is

Naast relatief onschuldige oorzaken, zoals veranderingen in de hormoonhuishouding, kan hevig bloedverlies ook het gevolg zijn van een onderliggend medisch probleem. Denk aan myomen (vleesbomen) en poliepen in de baarmoeder, een stollingsstoornis, PCOS, endometriose of adenomyose, een ontsteking en zelfs gynaecologische kanker. Al deze aandoeningen kunnen tot HMB-klachten leiden.

Om eventuele gezondheidsrisico’s uit te sluiten, is het belangrijk medisch onderzoek te laten doen. Ook omdat HMB een enorme impact op het leven kan hebben. Zowel lichamelijk (denk aan pijn, krampen of vermoeidheid door ijzertekort), psychisch (schaamte, angst voor doorlekken, somberheid) en sociaal. Afspraken en sportlessen moeten afzeggen of zelfs werk verzuimen komt geregeld voor.

Toch denken veel vrouwen nog altijd dat zware en pijnlijke menstruaties er nu eenmaal ‘bijhoren’. Bijvoorbeeld omdat hun moeder of een ander familielid ook altijd hevige menstruaties had. Die afspraak met de huisarts wordt dan telkens opnieuw uitgesteld. Dit uitstelgedrag leidt echter tot onnodige gezondheidsrisico’s. Je hoeft niet met HMB te leren leven. Als je menstruatie je belemmert in je dagelijkse bezigheden, is het tijd er wat aan te doen.

Welke behandelopties zijn er?

Voor HMB bestaan meerdere behandelopties. Zoals hormoontherapie (anticonceptiepil of Mirena-spiraal), het laten verwijderen van myomen en poliepen (bijvoorbeeld MyoSure) of een endometriumablatie (NovaSure). Bij een endometriumablatie wordt de functionele laag van het baarmoederslijmvlies (endometrium) met behulp van elektrische energie verwijderd (ablatie). Het beoogde effect is nauwelijks of helemaal geen bloedverlies meer.

Een endometriumablatie kan alleen als je geen kinderwens hebt. Anticonceptie blijft nodig omdat zwangerschap na deze behandeling gevaarlijke complicaties kan geven. Maar het goede nieuws: er zijn meerdere behandelmethoden die een einde maken aan hevige, langdurige en pijnlijke menstruaties. Deze minimaal invasieve technieken kunnen poliklinisch en onder plaatselijke verdoving worden uitgevoerd. De gevreesde baarmoederverwijdering (hysterectomie) – een zware operatie – is niet het enige antwoord op een gynaecologische probleem als HMB.

Tip: menstruatiedagboek

Denk je dat je HMB hebt? Houd dan om te beginnen eens een tijdje een menstruatiedagboek bij waarin je noteert op welke dagen je menstrueert, hoeveel producten je per dag nodig hebt, welke andere klachten je ervaart én wat je voor je menstruatie hebt moeten laten. Dat helpt straks in het gesprek bij de arts. Maar het helpt waarschijnlijk ook bij de beslissing om nu eindelijk eens een afspraak bij de huisarts te maken en/of om doorverwijzing te vragen naar de gynaecoloog.

November = campagnemaand Bloedserieus

Vrouwen met HMB hebben een bloedserieus verhaal. Toch blijkt uit online onderzoek dat slechts 54% van de vrouwen met HMB-klachten naar de huisarts gaat. Soms pas na jaren. Meer dan de helft (60%) denkt dat menstruatieproblemen er nu eenmaal bijhoren. Meer dan een kwart (27%) denkt dat de huisarts toch niets kan doen. Maar liefst 75% weet niet dat HMB een medisch erkende aandoening is waarvoor meerdere eenvoudige behandelopties bestaan. Via de landelijke voorlichtingscampagne Bloedserieus worden vrouwen opgeroepen hun bloedserieuze menstruatieverhaal wél te delen. Met elkaar én met de arts. Tijdens de Bloedserieus campagnemaand in november wordt HMB extra in de spotlights gezet. Kijk voor meer informatie over HMB en agendatips in het kader van de campagne op hevigbloedverlies.nl.

Bron: Heavy Periods, online survey among 1,004 women who have experienced heavy periods in the past 3 years (18+), 14th to 18th September 2018, 24 September 2018, 3 Monkeys Zeno for Hologic Benelux.

Meer lezen op GZNDenzo

Recente artikels van Paula Kragten (Meer lezen)
Deel dit artikel