Mijn zoon heeft astma
Mijn zoon heeft astma. En ik ben arts….en toch duurde het meer dan een jaar voordat het kwartje viel….hij was benauwd. Toen mijn zoon 6 jaar was, kwam ik op een avond thuis. Hij lag heel stil in bed…en keek me met paniekerige ogen aan. Het was al half tien geweest…
Het enige wat hij zei, fluisterde, was: “zo gaat het niet meer”. Verder kon hij niets meer zeggen. Hij lag te vechten om voldoende lucht te krijgen.
Mijn man had hem de avond nog de blauwe puf gegeven en hij zei: hij hoest een stuk minder, hij is lekker stil. En dat was hij…..Het was behoorlijk mis. Op de spoedeisende hulp kreeg hij zuurstof en verneveling, oftewel medicijnen die zijn luchtwegen weer open zetten. En heel langzaam, kwam mijn zoontje weer terug. Hij begon weer te praten en maakte weer contact.
Dat was het niet het begin. Want hij had al vaker een longontsteking gehad, zelfs een keer antibiotica. Hij had ook wel eens tijdelijk een pufje gehad. Maar altijd kortdurend. En hij piepte ook niet vaak. Heel soms. En ja, hij ging na schooltijd altijd stilletjes op de bank zitten en zei dan niet veel. En na het skiën kon hij gewoon niet meer, hij liet zich vallen. De aansteller dacht ik nog…
Het was dus voor ons als ouders, ook voor mij als dokter, niet direct duidelijk dat er wel meer aan de hand was. Dat mijn kind astma heeft.
Wat is astma?
Astma is een ziekte van de luchtwegen, namelijk een ontsteking van de longen. Normaal zijn de luchtwegen wijd genoeg om gemakkelijk in- en uit te ademen. Bij astma zijn de luchtwegen soms vernauwd. Er kan minder lucht doorheen, het ademen gaat moeilijker en daardoor wordt je kind benauwd.
Bij astma zijn de luchtwegen overgevoelig voor bepaalde prikkels. Als reactie op deze prikkels trekken de spiertjes rond de luchtwegen samen. Het slijmvlies aan de binnenkant van de luchtwegen zwelt op en produceert meer slijm. Daardoor worden de luchtwegen ook weer nauwer.
Astma is een chronische ziekte en in Nederland zijn er ruim 640.000 mensen met astma. Er zijn meer vrouwen dan mannen met de ziekte. Van deze groep mensen zijn er ongeveer 100.000 kinderen.
Wat kan een kind met astma benauwd maken?
Bij kinderen met astma reageren de luchtwegen op bepaalde prikkels. Op welke prikkels een kind reageert, verschilt per kind.
Er zijn verschillende soorten prikkels:
Allergische prikkels
Prikkels die bij veel kinderen met astma een allergische reactie van de luchtwegen veroorzaken, zijn:
- huisstofmijt (zit vooral in een stoffig en vochtig huis)
- huisdieren (het gaat dan om de huidschilfers van met name katten, honden, knaagdieren en paarden)
- stuifmeel (pollen) van bomen, grassen of onkruiden (in het voorjaar en de zomer; het hooikoortsseizoen dus
- schimmels (zitten in een vochtig huis).
Niet-allergische prikkels
Er zijn ook andere (niet-allergische) prikkels die de luchtwegen kunnen irriteren, zoals:
- lichamelijke inspanning; dus sporten of lopen en kletsen tegelijk
- koude of vochtige lucht, stoom, mist
- rook, luchtvervuiling, bak-, verf- of parfumlucht en deodorant
- een verkoudheid of een griep
- sommige medicijnen.
- en zelfs (hevige) emoties
Wat kan je doen?
Prikkels vermijden
Heel simpel: de uitlokkende prikkels vermijden. Ofwel proberen te vermijden.
- Bij een allergie voor huisstofmijt betekent dit je met name de kinderslaapkamer zoveel mogelijk stofvrij en droog moet houden. Je moet speciaal beddengoed gebruiken en de knuffels regelmatig invriezen (ja, echt waar) en wassen. Maar ook in de rest van het huis moet je aanpassingen doen soms
- Soms is het nodig om een huisdier weg te doen. Heel zielig voor je huisdier, dus doe het alleen in overleg met de kinderarts, als het echt niet anders kan en je kind een bewezen allergie voor de huidschilfers van een dier heeft
- Merk je dat je kind benauwd wordt of gaat hoesten door andere prikkels, zoals rook, bak-, verf- of parfumlucht? Probeer je dan in te houden in de buurt van je kind. Spray die parfum nadat je kind naar school is, en laat ze bij oma logeren als je de kamers wil verven.
Niet roken
Rook nooit in de omgeving van kinderen. En zeker niet bij kinderen met astma. Rook nooit in een huis waar een kind met astma woont. Ook al is het kind er op dat moment niet. Een kind met astma moet vooral ook zelf niet roken, maar jij ook niet! Beter voor je kind èn voor jou.
Lichaamsbeweging
Dat klinkt gek….want van bewegen kon je kind toch juist ook benauwd worden. Dat klopt! Maar het is juist heel belangrijk dat kinderen met astma veel bewegen. Hoe beter de conditie, hoe groter de longinhoud, hoe meer lucht!
Hoe wordt astma bij kinderen behandeld?
Gelukkig is astma meestal goed te behandelen. Soms groeien kinderen in de puberteit over hun astma heen. Maar er bestaat geen andere genezing van astma. Bij goed gebruik van medicijnen (pufjes) kunnen de klachten wel minder worden of kan benauwdheid (langer) wegblijven.
Wanneer je kind medicijnen krijgt voorgeschreven, zijn dat inhalatie middelen, of zoals mijn zoon ze noemt: pufjes. Het kind ademt de medicijnen in, zodat de werkstoffen rechtstreeks inwerken op de luchtwegen. Er zijn twee soorten medicijnen om in te ademen: luchtwegverwijders en ontstekingsremmers.
- De luchtwegverwijders doen letterlijk wat ze zeggen en je kind kan binnen een aantal minuten beter kan ademen.
- De ontstekingsremmers verminderen….de ontsteking en daarmee het slijm en de benauwdheid. Het effect van deze pufjes is minder snel merkbaar en vaak pas na enkele weken goed te beoordelen.
Mijn zoon heeft een regenboog aan pufjes gehad en geprobeerd. Blauw, oranje, paars, nu fuchsia….Altijd in afstemming met de kinderarts en de astmaverpleegkundige. Zij begeleiden hem en het gaat goed!
Waar ik vroeger dacht dat hij moe was en daarom na school alleen maar met de iPad op de bank zat, zonder iets te zeggen….weet ik nu dat hij soms dan benauwd is…. Maar als het goed gaat en dan jaag ik hem vaak snel naar buiten om te voetballen.…en dan kan ik nog een keer al die knuffels in de diepvries en wasmachine doen…..want bij hem is het astma op basis van een huisstofmijtallergie. Daarvoor een volgende keer meer!
Bronnen:
- Dit zijn de 3 meest voorkomende oorzaken van pijnlijke borsten - 19 december 2019
- Borstkanker: 7 feiten die jij echt moet weten - 25 november 2019
- Een beetje chirurg kan wel tegen een stootje - 30 oktober 2019