Galstenen, in de Westerse wereld heeft bijna een kwart van de bevolking ze. Onze expert, chirurg Dr. Mirre de Noo, zet de belangrijkste feiten een rij.
Een pijnlijke kwaal, galstenen. Tenminste als ze vast komen te zitten…Dan zie je mensen letterlijk over hun bed kronkelen van de pijn. Hoe komt dat? En nog belangrijker; hoe voorkom je dat?
Het ontstaan van galstenen
In je lever wordt elke dag meer dan een halve liter gal geproduceerd. Gal helpt om de vetten uit onze voeding beter op te lossen zodat de darm deze makkelijker dan verwerken. Gal wordt vervolgens opgeslagen in een reservoir; de galblaas. Dit peervormige orgaan zit rechtsboven in je buik, onder je lever. In dit reservoir ontstaan galstenen als de gal te lang wordt opgeslagen. Dit zorgt ervoor dat de galvloeistof begint in te dikken. Wanneer dit proces van indikken van de galvloeistof te ver gaat, ontstaan er stenen van gal.
Het exacte ontstaansmechanisme is nog niet bekend. De samenstelling van de galvloeistof en de werking van de galblaas spelen waarschijnlijk een rol. Maar er kunnen ook cholesterolstenen ontstaan als de gal teveel cholesterol bevat. En dat zie je nu juist vaak bij vrouwen. Waarschijnlijk spelen vrouwelijke hormonen hierbij een rol. Zo ontstaan galstenen juist ook vaker tijdens een zwangerschap! Maar ook overgewicht en gek genoeg, snel afvallen (lees meer dan 1,5 kg per week) vergroten je kans op galstenen.
Wie krijgt galstenen
Uit wetenschappelijk onderzoek is bekend dat vrouwen 2x zo vaak galstenen hebben als mannen. Bijna 15% van alle vrouwen in Nederland heeft galstenen, waarvan het merendeel echter volledig klachtenvrij is! Deze groep vrouwen hoeft zich niet te laten behandelen. Ze weten vaak zelf ook niet dat ze galstenen hebben.
Pas wanneer je aanvalsbewijze buikpijn krijgt waarbij je bewegingsdrang hebt, of wanneer je ontkleurde ontlasting en colakleurige urine hebt, dan is er sprake van symptomatisch of gecompliceerd cholecystolithiasis, oftewel echt galsteenlijden. Dan is het raadzaam om je te laten behandelen door een specialist. Afhankelijk van ernst van de klachten, zal er een behandelplan gemaakt worden. In de meeste gevallen wordt de galblaas verwijderd. Deze operatie, bekend als een “lap chol” wordt in Nederland jaarlijks meer dan 20.000 keer uitgevoerd.
Voorkomen is beter dan genezen
Er bestaat echter wel een kans dat als je galstenen hebt, ze op langere termijn klachten gaan geven. Dus wat kan jij doen om galstenen of het ontwikkelen van klachten hiervan te voorkomen? Heel simpel: een gezond gewicht en een gevarieerd en gezond dieet! Bij overgewicht kan het helpen een diëtist in te schakelen, om op een gezonde en geleidelijke manier gewicht te verliezen. Er bestaat echter geen specifiek dieet om galstenen te voorkomen. Dus hoewel je er niets aan kan doen dat je vrouw bent, kan je wel proberen om door gezond en gevarieerd te eten deze dameskwaal te voorkomen!
Daarnaast spreekt Mirre regelmatig voor bedrijven binnen en buiten de zorg.
In 2018 verdiende deze bevlogen arts een plek in de VIVA400. Mirre is moeder van 2 kinderen en getrouwd met een ondernemer. Ze woont in het oosten van het land en is dol op lezen, gin tonic en kerst.
- Dit zijn de 3 meest voorkomende oorzaken van pijnlijke borsten - 19 december 2019
- Borstkanker: 7 feiten die jij echt moet weten - 25 november 2019
- Een beetje chirurg kan wel tegen een stootje - 30 oktober 2019